LA03.038_Vai trò của nhà nước trong mở rộng quyền tự chủ của các trường đại học công lập Việt Nam
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Vai trò của nhà nước trong mở rộng quyền tự chủ của các trường đại học công lập Việt Nam
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế (Khoa học quản lý)
Mã số: 62.34.01.01
Nghiên cứu sinh: Lương Văn Hải
Người hướng dẫn: GS.TS Đỗ Hoàng Toàn
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Nghiên cứu quyền tự chủ của trường đại học và vai trò của nhà nước trong mở rộng quyền tự chủ đại học, luận án đã đưa ra 4 mô hình (phương thức) quản lý nhà nước đối với các trường đại học dưới giác độ hệ thống kết nối các nhân tố đầu vào (V), môi trường (M) và cơ chế (C) như sau:
(1) Mô hình nhà nước kiểm soát: Nhà nước kiểm soát sát sao mọi nhân tố V, M, C; bảo đảm mọi quy định được các nhà trường thực hiện theo đúng chuẩn mực quy định theo hướng kế hoạch hóa tập trung, hy vọng kết quả đầu ra (R) sẽ đáp ứng mục tiêu mong đợi.
(2) Mô hình nhà nước giám sát: Nhà nước chỉ kiểm soát đầu ra, còn các nhân tố khác V, M, C để cho các trường tự chịu trách nhiệm.
(3) Mô hình tự chủ đại học tuyệt đối: Nhà nước để xã hội, người sử dụng “sản phẩm” của các trường đại học tự đánh giá theo hướng tiếp cận thị trường, thông qua việc tiếp nhận và sử dụng người học sau khi ra trường về làm việc, còn các nhân tố V, M, C để cho các trường tự chịu trách nhiệm.
(4) Phương thức hỗn hợp, tổ hợp hai mô hình 1 và 3.
Việc phân loại như trên có thể giúp cho nhà nước lựa chọn được một mô hình thích hợp với thực tế của đất nước để quản lý có hiệu quả các trường đại học.
Những đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu
Luận án cho rằng, để mở rộng quyền tự chủ cho các trường đại học Nhà nước cần tập trung thực hiện chức năng quản lý vĩ mô, bao gồm các chức năng định hướng; hỗ trợ; kiểm tra, kiểm soát. Đây là những chức năng chỉ có nhà nước mới có đủ quyền lực, tầm nhìn, trách nhiệm và phương tiện thực hiện; Trong giai đoạn 2011- 2020 phương thức trao quyền tự chủ đại học nên là phương thức kết hợp do nền kinh tế Việt Nam ở trình độ phát triển trung bình; điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật của ngành đại học chưa cao; trình độ đội ngũ giáo viên chưa đạt mức tương đương các nước phát triển; môi trường thông tin hội nhập ở mức trung bình.
