ThS31_088_Ứng dụng phần mềm emp – test đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học sinh học 10 ở tỉnh bắc giang
v
1. Lý do chọn đề tài
Xuất phát từ những lý do cơ bản sau đây:
1.1. Cải tiến nội dung, phương pháp tổ chức thi và kiểm tra (gọi tắt là kiểm tra), nhằm đánh giá đúng mức độ tiếp thu kiến thức, thành quả học tập, khắc phục những yếu kém và tiêu cực trong giáo dục đã được đề cập từ lâu trong các văn bản có tính pháp lý cao của Đảng, Chính phủ và của ngành GD-ĐT Việt Nam – Nghị quyết Hội nghị lần 2 của Ban chấp hành Trung ương Đảng kho á VIII về định hướng phát triển giáo dục – đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, trong phần gi ải pháp chủ yế u đã nê u: “ Ngoài việc tăng cường nguồn nhân
lực cho giáo dục đào tạo và xây dựng đội ngũ gi áo viên có chất lượng cao thì việc tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục đ ào tạo và tăng cường cơ sở vật c hất cho các trường học là điều cấp thiết. Phải đổi mới phương pháp giảng dạy, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyệ n nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy – học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, sinh viên…” [33 ].
– Báo cáo chí nh trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá IX tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X c ủa Đảng về việc nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, mục V đã chỉ rõ : “Cần phải ho àn t hiện hệ thống đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục. Cải tiến nội dung và phương pháp thi cử nhằm đánh giá đúng trình độ tiếp thu tri thức, khả năng học tập. K hắc phục những mặt yế u ké m và tiêu cực
trong giáo dục …”[3].
– Báo cáo kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết Tr ung ương 2 kho á VIII và phương hướng phát triển gi áo dục đến 2005 và 2010 (Phương hướng, nhiệm vụ, gi ải pháp tiếp tục đổi mới giáo dục trong gi ai đoạn đến 2010), phần phương hướng và nhiệm vụ đã chỉ rõ: “Tập trung c hỉ đạo đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp gi áo dục theo hướng dần chuẩn hó a, hiện đ ại hó a, sử dụng công nghệ thông tin tiếp cận với trình độ tiên tiến của khu vực và quốc tế . Đưa gi ảng dạy ngoại ngữ và tin học vào tất cả các trường THCS, các lớp c uối tiểu học…”[3].
– Điều 5, kho ản 2 Luật Gi áo dục c ủa Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam số 38/2005/QH 11 ngày 14/06/2005 cũng đã chỉ rõ: “ P hương pháp gi áo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động của người học, bồi dưỡng cho người học năng lực t ự học, khả năng thực hành, lòng s ay mê học tập và ý chí vươn lên…”[63].
– “Nâng cao hiệu quả ho ạt động GD – ĐT, hiện đ ại hoá gi áo dục với chi phí thấp” là nhiệm vụ thứ 3 trong 5 nhiệm vụ trọng tâm của GD – ĐT năm 2008. Trong đó đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới KTĐG l à một trong những giải pháp được Bộ GD – ĐT nêu r a để thực hiệ n tốt nhiệm vụ này [60]. Những vấn đề dẫn ra trên đây là cơ sở nền tả ng về mặt lý luận của việc cần thiết đổi mới kiểm tr a đánh giá trong dạy học đối với ngành GD -ĐT nước t a hiện nay.
1.2. Xuất p hát từ yê u cầu cần phải tìm cách khắc phục thực trạng yếu kém trong khâu tổ chức kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh ở nhà trường phổ thông Việt Nam trong thời gian gần đây – Công tác tổ chức thi, kiểm tra và nghiệp vụ coi thi của GV trong những năm qua còn hạn chế, chưa nghiêm t úc dẫn đến kết quả thi và kiểm tra thiếu chính xác, thiếu khách quan và cô ng bằng.
– Vì mắc bệ nh thành tích nê n công tác chấm t hi diễ n ra ở nhiề u cơ sở giáo dục và đào tạo còn lỏ ng lẻo, hiệ n tượng nâng điểm, điều chỉ nh kết quả thi vẫn còn làm lệch lạc kết quả kiểm tra, gây nên mất sự công bằng, gây mất niềm tin ở người học và nhân dân.
1.3. Xuất phát từ tính ưu việt của p hương pháp kiểm tra trắc nghiệm khách quan TNKQ là một phương pháp có nhiều ưu điểm, có thể khắc phục được những tồn tại của phương pháp kiểm tra truyền thố ng mà ngành GD – ĐT nước ta đã và đang áp dụng rộng rãi từ trước đến nay. Thực tế việc kiểm tra đánh gi á ở trường phổ thông hiện nay còn nhiều bất c ập, người dạy c ũng c hính l à người r a đề, người c hấm bài , cho nên việc đánh giá vẫn mang nặng tính chủ quan. Phần lớn các bài kiểm tra được sử dụng là những bài kiểm tr a dạng tr ắc nghiệm t ự l uận, việc xây dựng đáp án và thang điểm chưa chi tiết, còn mang nặng tính chủ quan của người thầy nên việc đánh giá c hưa thật sự chính xác. Cũng vì thế chất lượng kiểm tra đánh gi á chưa cao, chưa phát huy được tính tích cực trong gi ảng dạy của GV và học tập của HS.
Phương pháp TNKQ đ ã khắc phục được những nhược điểm của phương pháp kiểm tra TNTL, đáp ứng được yê u cầu t hu nhận thông tin phản hồi một cách chi tiết ở từng thành phần và mức độ kiến thức khác nhau trong một thời lượng nhất đ ịnh. Ngoài ra TNKQ còn có thể sử dụng để hướng dẫn và gi ải quyết các vấn đề ở khâu dạy bài mới, ô n tập, củng cố, nâng cao…Đặc biệt TNKQ với sự hỗ trợ của một số phần mềm còn giúp cho người học tự học, tự kiểm tra đánh gi á kết quả học tập của mì nh rất có hiệu quả.
1.4. Xuất phát từ những ưu điểm của phần mềm EMP- TEST s o với các phần mềm khác trong kiểm tra đánh giá EMP – TEST là một phần mềm với nhiề u tính năng ưu việt hỗ trợ cho việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập c ủa người học (Xin xem bảng 1.1, tr ang 33-35). EMP – TEST là một quy trình khép kí n quá trì nh kiểm tra đ ánh giá chất lượng học tập, kể từ khâu soạn thảo, lưu trữ bộ câu hỏi trắc nghiệm, l ập đề thi, tổ chức thi đến chấm thi, phân tích và lưu trữ kết quả.
– Các tính năng của c hương trình EDITOR cho phép soạn thảo bộ c âu hỏi trắc nghiệm rất phong phú đa dạng.
– Phạm vi ứng dụng của EMP – TEST rất rộng:
+ EMP – TEST có thể sử dụng để thi tr ực tiếp trên máy đơn hay máy nối mạng.
Trong khi c ác chương trình trắc nghiệm hiện nay khi thực hiện thi trên mạng đều cần sử dụng ít nhất 1 trong các dịch vụ: File server, hệ quản trị cơ sở dữ liệu, web application t hì chỉ với 2 chương trình l à EDITOR và TEST, phần mềm EMP – TEST có thể cho phé p tổ chức thi trên mạng mà khô ng cần c ài đặt hoặc ấn định t hêm bất kỳ ứng dụng hoặc dịch vụ nào khác trên hệ t hống máy tính.
+ EMP – TEST c ho phé p thi trên giấy, chấm điểm bằng máy quét SCANNER thường với độ chính xác tuyệt đối nhờ những kỹ t huật xử lý hì nh ảnh mới nhất.
+ EMP – TEST dễ đóng gói thành các sản phẩm chuyên dụng dùng để tự học ở nhà c ho những môn học khác nhau.
– Mô hì nh tổ chức của EMP – TEST có tính khoa học cao, giao diện thân thiện và dễ sử dụng.
– Với các tính năng đ ặc biệt đó việc sử dụng phần mềm EMP -TEST cho phép:
+ Tạo sự chủ động trong việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS, giảm bớt thủ tục hành chính trong thi cử.
+ Kiểm tra, đ ánh giá HS ở nhiều mức độ nhận thức khác nhau.
+ Đảm bảo tí nh khác h quan, nhanh chóng, tiện lợi, chí nh xác trong đánh giá và góp phần t hực hiện chống tiêu cực trong thi cử.
Như vậy, với những đòi hỏi cấp t hiết phải đổi mới phương pháp KTĐG kết quả học tập c ủa học sinh nói riêng và đổi mới phương pháp dạy học nói chung thì phương pháp kiểm tra TNKQ, đặc biệt là kiểm tr a trực tiếp trên máy tí nh ngày càng được hoàn t hiện, phát triển và được áp dụng phổ biế n là điều tất yế u.
1.5. Xuất phát từ tính k hả thi áp dụng phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trực tiếp trên máy tí nh tại khu vực tỉnh Bắc Giang Qua kết quả điều tra về cơ sở vật chất ở các trường THP T khu vực tỉnh Bắc Giang, chúng tôi nhận t hấy khả năng áp dụng hình thức kiểm tra trực tiếp trên máy tính l à có cơ sở t hực hiện đ ược (Xin xem phụ l ục số 2 , trang 3- Phần Phụ l ục).
Vì những l ý do cơ bản trên đây tôi đã lựa chọn đề tài : “Ứng dụng phần mềm EMP – TEST đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học Sinh học 10 ở tỉ nh Bắc Giang”
