ThS31_083_Ứng dụng công nghệ thông tin trong thiết kế bài giảng Địa lí lớp 11 Trung học phổ thông
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Từ những năm cuố i của thế kỷ XX, đầu t hế kỷ XXI, công nghệ thông tin (CNTT) đã thâm nhập sâu vào nhiều lĩ nh vực khoa học, đời sống, làm
thay đổi căn bản, sâu sắc và đặc biệt đã thúc đẩy sự phát triển của khoa học (nói chung) và khoa học Địa lí (nói riêng) lên một b ước mới. Đối tượng nghiên cứu của khoa học Địa lí là các vấn đề tự nhiên và kinh t ế- xã hộ i (KTXH) vì vậy những kiến thức của khoa học này luôn luôn đ ược tăng lên hàng ngày, hàng giờ và nếu không bắt kịp sự biến đổi đó thì sẽ nhanh chóng bị tụt hậu. Trước bối cảnh đó đã tạo ra những điều kiện vô cùng thuận lợi cho quá trì nh học tập của học sinh (HS) nhưng cũng đem lại những t hách thức đối với việc giảng dạy của giáo viên (GV). Điều này đòi hỏi cần một sự thay đ ổi về phương pháp trong công tác giảng dạy của ng ười GV và học tập đối với HS.
Người GV lúc này không chỉ có nhiệm vụ truyền đạt tri thức, mà còn phải là người hướng dẫn cho HS phương pháp tự học, tự nghiên cứu để bắt kịp sự phát triển của xã hội. Muốn vậy, phải có những cách thức và phư ơng pháp dạy học (PPDH) thí ch hợp để truyền đạt cho HS những tri t hức, kỹ năng, kỹ xảo một cách đầy đủ và chí nh xác, có chọn lọc để phù hợp với mục tiêu dạy học.
Ở nước ta, vấn đề nâng cao chất lượng dạy – học (nói chung), dạy – học môn Địa lí (nói riêng) đ ược Đảng, Nhà nước và xã hộ i rất quan tâm; Đặc biệt trong thời kỳ đổi mới nền kinh tế, mở cửa và hội nhập Quốc Tế, thời kỳ công nghiệp hoá – hiện đại hoá đòi hỏi hệ thống Giáo dục – Đào tạo (GD – ĐT) phải xác định lại mục t iêu, phải thiết kế lại chương trì nh, nội dung và đổi mới PPDH. Trong các Nghị quyết, chí nh sách của Đảng và Nhà n ước luôn đề cập và khẳng đ ịnh mục t iêu “Giáo dục là quốc sách hàng đầu, đầu t ư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”.
Ứng dụng của công nghệ thông tin một giải pháp hỗ trợ đắc lực cho việc đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập của ngành GD – ĐT. Nghị quyết hội nghị Trung ương Đảng Cộng sản khoá VIII đã chỉ ra một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành GD – ĐT là phải “ Đổi mới mạnh mẽ phương pháp GD – ĐT, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện t hói quen, nề nếp t ư duy sáng tạo của người học.Từng bước áp dụng các phương pháp tiên t iến và phương t iện hiện đại vào quá trì nh dạy học, đảm bảo điều kiện và t hời gian tự học, tự nghiên cứu . . .”
Muố n giờ học đạt kết quả tốt t hì chí nh người GV phải c huẩn b ị (thiết kế) trước giờ lên lớp (t hi công). Chí nh vì vậy, vấn đề đặt ra là ngư ời GV
phải b iết lựa chọ n phương p háp p hù hợp c ùng với việc ứng dụng CNTT để hướng dẫn tổ chức và đ iều khiển HS phát huy hết năng lực t rong quá trì nh tì m kiếm tri thức. Tuy nhiên đ ây là một vấn đề còn khá mới mẻ đố i với GV, nhất là GV đ ịa lý ở trường phổ thông, rất nhiều GV còn lúng t úng trong việc t iếp cận kiến thức lý luận và một hệ t hống PP DH có sử dụng CNTT (nó i chung) và các phần mềm Địa lý (nó i riêng) với những nguyên tắc, hì nh t hức tổ chức cũng nh ư qui t rì nh của việc t hiết kế bài giảng (TKBG) cụ t hể và tương thí ch. Đặc b iệt là việc TKBG có sử dụng CNTT trong giảng dạy Địa lí , hiện nay do nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan nên chưa được đầu t ư thí ch đáng.
Trước ý nghĩ a và sự cần thiết của yêu cầu đổi mới PPDH và nâng cao chất lượng TKBG, cũng như mở rộng thêm khả năng ứng dụng CNTT vào
dạy học Địa lí ở trường THPT hiện nay. Tôi đã lựa chọn vấn đề : “Ứng dụng công nghệ thông tin trong thi ết kế bài gi ảng Địa l í l ớp 11 Trung học phổ thông ” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mì nh với mong muốn góp một phần nhỏ bé trong việc phổ cập, ứng dụng CNTT để nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy và học môn Địa lí ở trường THPT
