LA17.039_Quản lý liên kết đào tạo giữa trường cao đẳng nghề với doanh nghiệp ở tỉnh Vĩnh Phúc đáp ứng yêu cầu phát triển nhân lực
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
MỞ ĐẦU
Nhân lực chất lượng cao được xác định là nhân tố quan trọng hàng đầu đối với sự nghiệp phát triển KT – XH của một quốc gia. Trong bối cảnh toàn cầu hoá, nhân lực chất lượng cao càng được coi trọng. Theo xu hướng hiện đại, đào tạo nhân lực phải gắn với nhu cầu xã hội, nhu cầu của thị trường lao động và sự tham gia của DoN. Sự hợp tác, liên kết giữa CSĐT với DoN trong cơ chế thị trường là hướng đi hợp quy luật, gia tăng chất lượng đào tạo nhân lực. Trước đòi hỏi cấp thiết về nhân lực chất lượng cao, Việt Nam đã ban hành nhiều chiến lược, chính sách nhằm “Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao ” [60]. Đồng thời khẳng định “Đào tạo nhân lực phải gắn với nhu cầu xã hội, nhu cầu của thị trường lao động. … đẩy mạnh đào tạo theo nhu cầu xã
hội, gắn kết các cơ sở đào tạo với doanh nghiệp, mở rộng các hình thức đào tạo theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp và thu hút doanh nghiệp tham gia nhiều hơn vào đào tạo nhân lực…” [55] và coi “Gắn kết giữa dạy nghề với thị trường lao động và sự tham gia của doanh nghiệp” [58] là một trong 9 giải pháp của Chiến lược phát triển dạy nghề giai đoạn 2011 – 2020. Tư tưởng đó tiếp tục được đề cao trong Chiến lược phát triển giáo dục 2011 – 2020 với giải pháp cụ thể: “Tăng cường gắn đào tạo với sử dụng, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ đáp ứng nhu cầu xã hội” [57]. Trong
điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế, Chính phủ Việt Nam đã Ban hành chương trình hành động: “Khuyến khích hợp tác, liên kết giữa các cơ sở giáo dục, đào tạo và dạy nghề, phối hợp giữa các cơ sở giáo dục, đào tạo và dạy nghề với các cá nhân, doanh nghiệp có uy tín trong và ngoài nước để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo” [59]. Luật giáo dục 2005, Luật giáo dục sửa đổi bổ sung 2009, Luật doanh nghiệp 2009 cũng khẳng định: nhiệm vụ của nhà trường là “liên kết với các tổ chức kinh tế…” và “nhiệm vụ của các cơ sở đào tạo nghề là liên doanh, liên kết hoạt động dạy nghề với doanh nghiệp” (Luật doanh nghiệp (đã được sửa đổi bổ sung năm 2009), (2012), NXB Lao động, Hà Nội).
Trên thực tế, hoạt động LKĐT giữa nhà trường với DoN tuy đã được khởi động song hiệu quả liên kết chưa cao, chưa thực sự gắn kết và còn mang tính “thời vụ”. Vấn đề quản lý LKĐT giữa trường CĐN với DoN chưa được nghiên cứu đầy đủ, hệ thống. Mặt khác, LKĐT giữa trường CĐN với DoN có ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng nhân lực CĐN đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, khi thước đo giá trị sản phẩm dựa trên hàm lượng tri thức. Định hướng LKĐT giữa nhà trường với DoN được coi như giải pháp đột phá trong chiến lược phát triển nhân lực. Đối với tỉnh Vĩnh Phúc – một trong 3 tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước về tốc độ tăng trưởng kinh tế, song, xét trên quan điểm phát triển nhân lực, tỉ lệ lao động giản đơn ở Vĩnh Phúc cao, đại bộ phận nhân lực trong độ tuổi lao động làm nông nghiệp hoặc công việc đơn giản, lao động lành nghề thấp, nhân lực chất lượng cao hạn chế. Chỉ số NLCT năm 2013 ở mức khá trong 6 mức độ: Rất tốt; Tốt; Khá; Trung bình; Tương đối thấp; Thấp (58.86 điểm – xếp thứ 26/63 tỉnh thành trong cả nước) [80]. Trước thực tế đó, UBND tỉnh đã có quyết định số 1897/QĐ-UBND ngày 24/7/2013 Phê duyệt đề án cải thiện, nâng cao chỉ số NLCT của tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2013 – 2015, hướng tới mục tiêu “đến năm 2020 về cơ bản, Vĩnh Phúc trở thành tỉnh công nghiệp” [81].
Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn và nền tảng lý luận, tác giả luận án đã lựa chọn đề tài: “Quản lý liên kết đào tạo giữa trường cao đẳng nghề với doanh nghiệp ở tỉnh Vĩnh Phúc đáp ứng yêu cầu phát triển nhân lực” với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng nhân lực, chỉ số NLCT, đáp ứng yêu cầu phát triển KT – XH ở tỉnh Vĩnh Phúc.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất biện pháp quản lý LKĐT giữa trường CĐN với DoN ở tỉnh Vĩnh Phúc góp phần nâng cao chất lượng nhân lực, đáp ứng nhu cầu xã hội và quá trình CNH, HĐH đất nước, hội nhập quốc tế