ThS01.105_Những giải pháp chủ yếu tái cấu trúc vốn trong quá trình chuyển đổi Tổng công ty cao su Việt Nam thành Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam
1. Tính cấp thiết của đề tài.
Tổng công ty cao su Việt Nam được thành lập theo Quyết định 252/TTg ngày 29/4/1995 của Thủ tướng Chính phủ và hoạt động theo mô hình Tổng công ty 91 “Thí điểm thành lập một số Tổng công ty theo mô hình Tập đoàn kinh doanh” (QĐ 91/TTg ngày 07/3/1994 của Thủ tướng Chính phủ). Nhìn lại hơn 10 năm qua với rất nhiều nổ lực phấn đấu, tập thể cán bộ công nhân viên Tổng công ty cao su Việt nam không ngừng cố gắng vượt qua khó khăn, thử thách từng bước khẳng định được vị trí, vai trò của mình trong nền kinh tế thị trường. Những thành quả đã đạt được trong thời gian qua đã tạo ra thế và lực mới cho Tổng công ty cao su Việt nam nói riêng và Ngành cao su Việt nam nói chung trong hội nhập kinh tế quốc tế. Quá trình liên tục đổi mới và hoàn thiện Tổng công ty cao su Việt nam được đánh giá đã có bước phát triển nhảy vọt về kết quả và hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Tổng công ty cao su cũng đã góp phần giải quyết những vấn đề bức xúc của xã hội đó là việc làm, thu nhập của người lao động nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ, góp phần xoá đói giảm nghèo ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, ổn định an ninh chính trị – trật tự an toàn xã hội, gắn lợi ích doanh nghiệp với lợi ích xã hội là một vấn đề có ý nghĩa rất lớn trong giai đoạn hiện nay.
Những năm đầu thế kỷ 21, yêu cầu hội nhập kinh tế khu vực và thế giới là đòi hỏi cấp bách đối với các doanh nghiệp Việt nam nói chung và Tổng công ty cao su Việt nam nói riêng. Hội nhập kinh tế quốc tế mở ra nhiều vận hội mới nhưng đồng thời cũng là thách thức to lớn, đặc biệt khi đã và sẽ phải hội nhập sâu, đầy đủ các hoạt động kinh tế của khu vực và quốc tế. Với mô hình như hiện nay của Tổng công ty cao su Việt nam khi hội nhập chung sẽ có nhiều hạn chế và bất cập:
+ Là một Tổng công ty Nhà nước hoạt động sản xuất dinh doanh trong ngành nông nghiệp, Tổng công ty cao su Việt nam có 36 đơn vị thành viên hoạt động trong lĩnh vực trồng, khai thác, chế biến cao su và dịch vụ sản xuất cao su. Mối liên kết giữa các đơn vị thành viên của Tổng công ty cao su với nhau chủ yếu mang tính liên kết nội bộ.
+ Cơ cấu doanh nghiệp của Tổng công ty cao su Việt nam hiện nay phần lớn là các doanh nghiệp Nhà nước tuy hạch toán độc lập, nhưng nguồn vốn là của Tổng công ty cấp và vốn vay ưu đãi trước kia nên còn mang nặng tính bao cấp trong sản xuất kinh doanh nên tính cạnh tranh yếu.
+ Nguồn vốn của Tổng công ty nằm phân tán ở các thành viên, Tổng công ty không tập trung được nguồn lực để đầu tư cho các dự án trọng điểm, có tầm chiến lược. Ngoài ra với cơ chế tài chính hiện tại chưa khuyến khích việc nâng cao trình độ quản lý của cán bộ, từ đó làm giảm khả năng tích tụ và tập trung nguồn lực của Tổng công ty.
Trong khi Tổng công ty cao su Việt nam luôn phải đối diện và cạnh tranh khốc liệt với các Tập đoàn mạnh, các công ty đa quốc gia trên thế giới và khu vực Đông Nam Á cũng sản xuất và xuất khẩu cao su, là nơi tập hợp và khai thác được những nguồn lực, thương hiệu mạnh, công nghệ hiện đại, tính chuyên nghiệp cao, hệ thống tổ chức quản lý toàn cầu, nền tài chính minh bạch rõ ràng. Do đó để tiếp tục tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường, thực hiện lộ trình hội nhập sâu vào các tổ chức AFTA, WTO, việc đổi mới sắp xếp lại doanh nghiệp, chuyển đổi mô hình quản lý và tái cấu trúc vốn nhằm tập trung nguồn lực tài chính của một tập đoàn mạnh là một yêu câu bức thiết đặt ra đối với Tổng công ty cao su Việt nam hiện nay. Trên thực tế cơ cấu vốn của Tổng công ty hiện này có nhiều bất cập, chưa phát huy được những lợi thế của Ngành làm giảm hiệu quả sử dụng vốn của Tổng công ty.
Xuất phát từ những lý do trên chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Những giải pháp chủ yếu tái cấu trúc vốn trong quá trình chuyển đổi Tổng công ty cao su Việt Nam thành Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam” nhằm tạo điều kiện để Ngành cao su Việt nam trở thành một ngành kinh tế quan trọng, một Tập đoàn kinh tế mạnh, một thương hiệu có uy tín, có đủ khả năng hội nhập, đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường trong nước, khu vực và quốc tế
