Nghiên cứu hệ thống tài khoản kế toán áp dụng trong các doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh ở Việt Nam.
TRANG THÔNG TIN VỀ ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài: Nghiên cứu hệ thống tài khoản kế toán áp dụng trong các doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh ở Việt Nam.
Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, kiểm toán, phân tích)
Mã số: 62.34.30.01
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Thị Bình Yến
Người hướng dẫn: 1. GS. TS. Nguyễn Văn Công 2. PGS.TS. Trần Quý Liên
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Luận án tập trung làm rõ cơ sở lý luận về nguyên tắc, yêu cầu và nội dung hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán trong doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh nhằm hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh hiện hành ở Việt Nam. Cụ thể:
1) Vai trò của tài khoản kế toán và hệ thống tài khoản kế toán: Tài khoản kế toán có vai trò (i) Phân loại; (ii) Hệ thống hóa; (iii) Phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tượng kế toán. Hệ thống tài khoản kế toán có vai trò: (i) Phản ánh toàn bộ tài sản, nguồn vốn và sự vận động của tài sản, nguồn vốn trong quá trình hoạt động sản xuất – kinh doanh; (ii) Là cơ sở lập và trình bày báo cáo tài chính.
2) Nguyên tắc xây dựng hệ thống tài khoản kế toán: Hệ thống tài khoản kế toán được xây dựng trên cơ sở các nguyên tắc: (i) Toàn diện; (ii) Tuân thủ; (iii) Phù hợp; (iv) Linh hoạt; (v) Hội nhập và phát triển.
3) Yêu cầu xây dựng và hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán: Hệ thống tài khoản kế toán phải đáp ứng các yêu cầu (i) Thống nhất và (ii) “Mở”.
Những kết luận, đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng hệ thống tài khoản kế toán hiện hành áp dụng trong các doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh ở Việt Nam trên hai giác độ: khuôn khổ pháp luật và thực tế thực hiện, luận án đã chỉ rõ những hạn chế của hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp hiện hành, như: (i) Quá cứng nhắc; (ii) Chưa thích ứng với một nền kinh tế phát triển trong môi trường hội nhập; (iii) Chưa tạo tính chủ động, sáng tạo cho các doanh nghiệp.
Vì vậy, nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý mới của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế, thu hẹp những khác biệt về kế toán với các nước và khu vực khác, luận án đề xuất một số quan điểm hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho các doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh bao gồm: (1) Kế thừa (2) Bắt buộc áp dụng và linh hoạt vận dụng (3) Hội nhập và phát triển (4) Cung cấp thông tin.
Các giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho các doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh được đề xuất là:
(1) Nhà nước thiết kế và xây dựng hệ thống tài khoản kế toán thống nhất về loại tài khoản, nhóm tài khoản và phương pháp kế toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu trong nhóm tài khoản để áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh thuộc các loại hình, các lĩnh vực kinh doanh, các quy mô;
(2) Nhà nước mở rộng quyền tự chủ cho doanh nghiệp trong việc xây dựng và mở chi tiết tài khoản các cấp, đặt mã hiệu và tên gọi các tài khoản chi tiết trong danh mục tài khoản kế toán đã được ban hành. Trên cơ sở hệ thống tài khoản kế toán thống nhất, các doanh nghiệp sẽ tự thiết kế hệ thống tài khoản kế toán để phản ánh được toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh cho phù hợp với đặc thù kinh doanh và yêu cầu quản lý của doanh nghiệp. Đồng thời, việc xây dựng và mở chi tiết tài khoản các cấp trên cơ sở hệ thống tài khoản kế toán thống nhất phải đảm bảo giải quyết được mối quan hệ để có đủ cơ sở để lập các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính và việc sắp xếp, phân loại các chỉ tiêu trên các báo cáo tài chính mà cụ thể là trên Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả kinh doanh;
(3) Luận án đưa ra các kiến nghị bổ sung, sửa đổi về các loại tài khoản, nhóm tài khoản và kết cấu, nội dung, phương pháp kế toán cần hoàn thiện của từng nhóm tài khoản cho phù hợp với yêu cầu của thực tiễn;
(4) Luận án đã đề xuất các nội dung phản ánh và phương pháp kế toán các nghiệp vụ kinh tế đã phát sinh nhưng chưa có hoặc đã có hướng dẫn của Nhà nước nhưng chưa phù hợp hoặc còn có sự phác biệt so với chuẩn mực kế toán quốc tế cần được Bộ Tài chính quy định để các doanh nghiệp triển khai thực hiện.
———————
INFORMATION ABOUT THE NEW CONTRIBUTION OF THE THESIS
Topic: Study accounting system used in the manufacturing – business enterprises in Vietnam
Major: Accounting (Accounting, auditing, analysis)
Code: 62.34.30.01
PhD student : Nguyen Thi Binh Yen
Instructors : 1. Prof . Dr. Nguyen Van Cong 2. Prof. Tran Quy Lien
New contributions to the science, theory
The thesis focuses on clarifying the rationale of principle, requirements and content of perfecting the accounting system in the manufacturing – business enterprises to improve the current accounting system of the manufacturing – business enterprises in Vietnam. Specifically:
1 ) The role of accounts and accounting system: Accounts’ roles ( i ) Classification; ( ii ) Systematization; ( iii ) Reflecting the economic transactions arising from each accounting entity. Accounting system’s roles: ( i ) Reflecting all assets; capital and their movement in the production– business process; ( ii ) Being the base of setting and presenting financial statements.
2 ) The principles of constructing the accounting system: The accounting system is built on the basis of the following principles: ( i ) Comprehension; (ii ) Compliance; ( iii ) Suitability; ( iv ) Flexibility; ( v ) Integration and development .
3 ) The requirements of building and completing the accounting system: it must meet the requirements:
( i ) Uniform and ( ii ) ” Open ” .
The conclusions, new ideas drawn from the researched and surveyed findings of the thesis
On the basis of analyzing and assessing the state of the current accounting system applied in the manufacturing –business enterprises in Vietnam on two aspects: legal framework and actual implementation, the thesis shows the limitations of the curent business accounting system, such as: (i) be too rigid; ( ii ) be unsuitable for the economic development in the integration environment; ( iii ) do not make enterprises active and creative.
Therefore, in order to meet new regulatory requirements of the market economy-oriented socialist and international economic integration, narrowing the differences in accounting among countries and other areas, the thesis proposed some views of completing the accounting system applied in manufacturers – businesses include: ( 1 ) Inheritance; ( 2 ) Mandatory application and flexible application ; ( 3 ) Integration and development; ( 4 ) Information provision.
The basic solutions to improve the accounting system applied in the manufacturing – business enterprises are proposed:
( 1 ) The government should design and develope an accounting system that agrees on all account types, account groups, primary accounting method and procedures applying for all types of business in different sectors, different sizes.
( 2 ) The government should extend business’s freedom on setting up and open up details on all types of advanced accounts, assinging codes and name for all detail accounts in accounts list issued. On the basis of defined accounting information systems, businesses will self-designe the system of accounts in order to reflect all arising transactions, to suit specific businesses and regulatory requirements. At the same time, developing and opening more accounts on the basis of the system of accounts must ensure to solve all the relationship, to be suffient basement to establish criteria on the financial statement and arrangement, distributing targets type on the financial statement that is on the anual balance sheet and income statement.
( 3 ) The thesis proposes additional amendments to these types of accounts, account groups and the structure, content, methods needed to complete each account group in accordance with the requirements of practices;
( 4 ) The thesis proposes reflecting contents and the accounting method of economic transactions that have arisen when the government haven’t had guidance not yet or have unsuitable guidance, or have differences from international accounting standards, which is needed to defined by the Ministry of Finance for businesses’ implementation .
