Hoàn thiện tổ chức kiểm soát nhằm tăng cường chất lượng thông tin kế toán tài chính của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Hoàn thiện tổ chức kiểm soát nhằm tăng cường chất lượng thông tin kế toán tài chính của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, Kiểm toán và Phân tích)
Mã số: 62.34.03.01
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Tố Tâm
Người hướng dẫn: 1 PGS.TS. Nguyễn Thị Phương Hoa 2 PGS.TS. Lê Thị Hòa
Những đóng góp mới về mặt lý luận của Luận án
Luận án hình thành giả thiết và mô hình nghiên cứu về ảnh hưởng của tổ chức kiểm soát tới chất lượng thông tin kế toán tài chính của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam dựa trên cơ sở lý thuyết về tổ chức kiểm soát và chất lượng thông tin. Tổ chức kiểm soát chất lượng thông tin bao gồm: Lượng hóa đối tượng kiểm soát (chất lượng thông tin kế toán tài chính), tổ chức kiểm soát nội bộ với vai trò tự thân của công ty niêm yết và tổ chức kiểm soát nhà nước với vai trò giám sát, hỗ trợ nhằm tăng cường chất lượng thông tin kế toán tài chính của các công ty niêm yết.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu của Luận án
(1) Trên cơ sở lý thuyết về mối liên hệ của tổ chức kiểm soát nội bộ đến chất lượng thông tin kế toán tài chính của các công ty niêm yết, Tác giả đã thực hiện khảo sát các công ty niêm yết tại Sàn giao dịch chứng khoán TPHCM để đánh giá chất lượng thông tin kế toán tài chính và ảnh hưởng của tổ chức kiểm soát nội bộ tới chất lượng thông tin kế toán tài chính. Từ dữ liệu thu thập được, Tác giả đã sử dụng phương pháp phân tích hồi quy để lượng hóa ảnh hưởng của từng thành phần của tổ chức kiểm soát nội bộ tới chất lượng thông tin kế toán tài chính và phát hiện: Môi trường kiểm soát có ảnh hưởng lớn nhất, thủ tục kiểm soát có ảnh hưởng thứ hai và cuối cùng là ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán tới chất lượng thông tin kế toán tài chính của công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
(2) Trên cơ sở lý thuyết về mối liên hệ của tổ chức kiểm soát nhà nước đến chất lượng thông tin kế toán tài chính của các công ty niêm yết, Luận án đã sử dụng phương pháp phân tích hồi quy để lượng hóa dữ liệu thu thập từ các công ty niêm yết tại Sàn giao dịch chứng khoán TPHCM, xác định ảnh hưởng của kiểm soát nhà nước đến chất lượng thông tin kế toán tài chính và phát hiện: Ảnh hưởng của tổ chức bộ máy quản lý nhà nước đến chất lượng thông tin kế toán tài chính được sắp xếp theo thứ tự giảm dần: Sàn giao dịch chứng khoán TPHCM, UBCKNN, Bộ Tài chính,..và chức năng hỗ trợ của các tổ chức quản lý kiểm soát nhà nước ảnh hưởng tới chất lượng thông tin kế toán tài chính của công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
(3) Từ kết quả khảo sát kết hợp với phỏng vấn sâu chuyên gia, phân tích thực tế, Luận án đề xuất hai nhóm giải pháp chính:
Thứ nhất, hoàn thiện tổ chức kiểm soát nội bộ nhằm tăng cường chất lượng thông tin kế toán tài chính của công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, cần: Tăng cường nhận thức về trách nhiệm, năng lực lập báo cáo tài chính của ban quản trị công ty niêm yết; các công ty niêm yết duy trì bộ phận kiểm toán nội bộ hiệu quả, lập báo cáo hoạt động của kiểm toán nội bộ, hoàn thiện quy chế kiểm soát nội bộ, quy trình công tác kế toán trong công ty niêm yết.
Thứ hai, hoàn thiện tổ chức kiểm soát nhà nước nhằm tăng cường chất lượng thông tin kế toán tài chính của công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, cần: Hoàn thiện hệ thống chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán; thống nhất sự khác biệt giữa chính sách tài chính và chuẩn mực kế toán là cơ sở lập và trình bày báo cáo tài chính (báo cáo tài chính) của các công ty niêm yết; thiết lập Báo cáo tình hình thay đổi vốn chủ sở hữu của công ty niêm yết, bổ sung thêm những thông tin trên Thuyết minh báo cáo tài chính; tăng cường chất lượng kiểm toán báo cáo tài chính các công ty niêm yết; tăng cường chế tài xử phạt vi phạm chất lượng thông tin kế toán tài chính của công ty niêm yết; thành lập Vụ giám sát thực thi thuộc UBCKNN.
———————-
NEW CONTRIBUTIONS OF DOCTORAL THESIS
Thesis title: Improving organizing controls to enhance the financial accounting information quality of listed companies in the Vietnam stock exchange
Major: Accounting (Accounting, Auditing and Analysis)
Code: 62.34.03.01
PhD Candidate: Nguyen To Tam
Supervisors: 1. Assoc.Prof.Dr.Nguyen Thi Phuong Hoa 2. Assoc.Prof.Dr.Le Thi Hoa
New theoretical contributions of the thesis
The Thesis forms hypothesizes and research models on the impacts of organizing controls over on the financial accounting information quality (FAIQ) of the listed companies (LCs) in the Vietnam stock exchange, that based on the theories of organizing controls and quality of information. Organizing controls over information includes: specifying control objectives (that is FAIQ), organizing internal controls (OIC) of the LCs and organizing national control (ONC) in which ONC plays the supervising and supporting roles to enhance QFAI of the LCs.
New findings of the thesis:
(1) Based on the impact of OIC on QFAI of the LCs, the author had surveyed the LCs on Hochiminh Stock Exchange (HOSE) so as to assess FAIQ of LCs and the influence of OIC to FAIQ. Based on the collected data, the author used regression analysis to quantify the impact of each component of OIC on FAIQ and found the influencing order of OIC’s elements to FAIQ of the LCs in the Vietnam stock exchange: the most important component is the control environment, the second one is control procedures and the third is the accounting information system.
(2) Based on the theoretical background of the impact of ONC to FAIQ of the LCs, the thesis used regression analysis to quantify the collected data from the LCs on HOSE and determine the impact of the national control on FAIQ and found: the impact of the national supervisory agencies are sorted by descending order: HOSE, the State Securities Commission, the Ministry of Finance,.. and supporting functions of the national supervisory agencies do affect FAIQ of the LCs in the Vietnam stock exchange.
(3) Survey results were combined with in-depth interviews of experts and the analysis real-life situation, the thesis proposed two main groups of solutions:
Firstly, In order to improve OIC to enhance FAIQ of the LCs in the Vietnam stock exchange, it is needed to: strengthening the board of directors’ awareness of responsibility and competence of financial reporting; maintaining the internal audit department (IA) effectively and report operations of IA; improving the internal control regulations and the accounting procedures in the LCs.
Secondly, improving ONC to enhance FAIQ of the LCs in the Vietnam stock exchange by completing the accounting standards system, the accounting regime, harmonizing financial policies and accounting standards which are the basis to prepare and present financial statements (FS); preparing the Statement of changes in equity of the LCs, supplementing information in Notes to FS; improving the quality of the LC’s audited FS; strengthening the sanctions punishments the FAIQ of the LCs; establishing the Enforcement Division of Vietnam State Securities Commission.
