ThS17.014_Hiện tượng nói ngược trong tác phẩm hồ chí minh toàn tập
1. Lí do chọn đề tài
1.1. Nói ngược là một biện pháp nghệ thuật được sử dụng thường xuyên trong nói năng hàng ngày cũng như trong tác phẩm văn chương và đem lại hiệu quả diễn đạt cao.
1.2. Trong sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Hồ Chí Minh, sáng tác văn học không phải là hoạt động chủ yếu. Người không có ý định xây dựng và tạo cho mình một sự nghiệp văn chương như công việc quen thuộc của người nghệ sĩ nhưng Người đã để lại cho dân tộc ta nhiều tác phẩm văn thơ có giá trị lớn về tư tưởng nghệ thuật, như tập thơ Nhật kí trong tù, Truyện và kí và nhiều áng văn chính luận… Những tác phẩm của Người có sức hấp dẫn bởi chất trí tuệ sắc sảo, kiến thức uyên bác, tình cảm mạnh mẽ, thiết tha… Đặc biệt, Người là một bậc thầy về việc lựa chọn và sử dụng ngôn từ nói chung và biện pháp nói ngược nói riêng.
1.3. Đến nay chưa thấy có một công trình nghiên cứu nào tìm hiểu hiện tượng nói ngược trong tác phẩm Hồ Chí Minh toàn tập một cách tỉ mỉ, toàn diện. Vì vậy đối tượng nghiên cứu này vẫn còn là vấn đề mang tính thời sự.
Với những lí do chủ yếu vừa nói, chúng tôi chọn đề tài Hiện tượng nói ngược trong tác phẩm Hồ Chí Minh toàn tập để nghiên cứu nhằm mục đích làm rõ thêm về biện pháp nghệ thuật nói ngược và Hồ Chí Minh đã sử dụng biện pháp nghệ thuật này như thế nào, biện pháp nghệ thuật này đã đem lại những giá trị gì cho các tác phẩm của Người. Hy vọng kết quả nghiên cứu và nguồn ngữ liệu thống kê sẽ là tài liệu tham khảo cho những ai muốn tìm hiểu hiện tượng nói ngược trong giao tiếp hàng ngày và trong văn học.
2. Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu
2.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hiện tượng nói ngược được Hồ Chí Minh sử dụng trong các tác phẩm của Người.
2.2. Phạm vi nghiên cứu
– Về đối tượng khảo sát: Đối tượng khảo sát là cuốn Hồ Chí Minh toàn tập, nhà xuất bản Chính trị quốc gia, năm 2002.
– Về nội dung nghiên cứu: Luận văn này nghiên cứu hiện tượng nói ngược được thể hiện trong Hồ Chí Minh toàn tập về ba phương diện:
+ Phương tiện ngôn ngữ được dùng (cấu tạo hình thức, ngữ nghĩa)
+ Cơ chế của hiện tượng nói ngược (phương thức, cách thức nói ngược)
+ Hiệu quả diễn đạt của hiện tượng nói ngược.
3. Mục đích nghiên cứu, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
– Làm rõ thêm về biện pháp nghệ thuật nói ngược về ba phương diện đã trình bày ở mục 2.2
– Tìm hiểu thêm về cách sử dụng ngôn ngữ của Hồ Chí Minh
– Làm tư liệu tham khảo cho những ai nghiên cứu hiện tượng nói ngược và giảng dạy văn thơ Hồ Chí Minh.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nói trên, người viết phải đặt ra các nhiệm vụ chính sau đây:
– Nghiên cứu những vấn đề, lí thuyết liên quan đến việc xử lí đề tài;
– Khảo sát tư liệu, phân loại tư liệu;
– Miêu tả tư liệu, tổng kết tư liệu;
– Kết luận nội dung, kết quả nghiên cứu.
