ThS33.004_Hát iếu ở bắc quang hà giang – những đặc điểm nội dung và nghệ thuật
1. Lý do chọn đề tài
1.1 Về phương diện khoa học
Trong di sản văn hoá của các dân tộc Việt Nam, kho tàng văn hoá của các dận tộc thiểu số rất phong phú và đa dạng. Mỗi dân tộc đều có những nét văn hoá, phong tục, tập quán riêng tạo nên sự khác biệt, đặc trưng của mỗi vùng, miền. Riêng vùng Việt Bắc từ xưa tới nay, có rất nhiều di sản văn hoá khác nhau, trong đó phải kể đến những làn điệu trữ tình mượt mà làm đắm say không biết bao nhiêu tâm hồn chàng trai cô gái như Hát Then, Sli, Lượn cọi, Khắp Cọi, Hát Iếu… của dân tộc Tày ở Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hà Giang, Yên Bái… Hát Iếu là hình thức sinh hoạt văn hoá đặc trưng vốn có của người Tày ở huyện Bắc Quang tỉnh Hà Giang. Hát Iếu còn ít người biết tới. Do vậy, việc Sưu tầm, nghiên cứu, bảo tồn, kế thừa và phát huy những giá trị của Hát Iếu là sự trăn trở của nhiều người có tâm huyết với việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
Thực tế từ trước tới nay, Hát Iếu ở Bắc Quang đã được một số người sưu tầm và dịch với số lượng còn rất hạn chế, chưa có sự quan tâm, nghiên cứu, tìm hiểu một cách khoa học về mặt giá trị nội dung và nghệ thuật. Trong quá trình thực hiện đề tài, chúng tôi đã tiến hành điền dã và sưu tầm những bài Hát Iếu lưu truyền trong dân gian với số lượng đáng kể.
1.2. Về phương diện thực tiễn
Hát Iếu là một loại hình dân ca độc đáo của người Tày ở Bắc Quang – Hà Giang trong sinh hoạt văn hoá, văn nghệ quần chúng, gắn bó sâu sắc với đời sống của làng quê nơi đây từ xưa tới nay. Nghiên cứu những nét cơ bản về giá trị nội dung và nghệ thuật của Hát Iếu trong đời sống văn hoá dân gian của người Tày ở địa phương Bắc Quang – Hà Giang sẽ góp phần khẳng định, gìn giữ, bảo lưu và phát huy nét đẹp truyền thống vốn có của dân tộc Tày ở Bắc Quang – Hà Giang nói riêng, các dân tộc thiểu số của Việt Nam nói chung trên con đường tìm về với bản sắc cội nguồn dân tộc.
Xuất phát từ phương diện khoa học, thực tiễn nêu trên chúng tôi tiến hành tìm hiểu “Hát Iếu của người Tày ở Bắc Quang – Hà Giang – Những đặc điểm nội dung và nghệ thuật” trong đề tài luận văn nghiên cứu của mình. Hoàn thành công trình này còn là nguyện vọng của chúng tôi, người con của tộc người Tày mong muốn được khám phá, tôn vinh những giá trị văn hoá có sức sống bền bỉ của dân tộc mình