ThS02.020_Giải pháp nhằm tăng tỷ trọng thu từ hoạt động dịch vụ trong cơ cấu thu nhập của ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam
1. LÝ DO NGHIÊN CỨU
Trước xu thế hội nhập quốc tế mà điển hình là sự kiện Việt Nam chính thức bước vào sân chơi chung và rộng lớn của thế giới khi gia nhập vào Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), đòi hỏi nền kinh tế Việt Nam nói chung và đối với ngành ngân hàng nói riêng phải nhận thức rõ những cơ hội có được để tận dụng và những thách thức phải đối đầu để tìm cách vượt qua. Một trong những thách thức
của sự hội nhập là cạnh tranh thị trường sẽ ngày càng diễn ra gay gắt hơn, nhiều cam kết mở cửa của đất nước hết sức thuận lợi cho các định chế nước ngoài, vì vậy các Ngân hàng thương mại NHTM) trong nước phải đối đầu với nhiều “đối thủ” có nhiều tiềm lực và kinh nghiệm hơn, đặc biệt là các Ngân hàng nước ngoài đã và đang xâm nhập vào thị trường Việt Nam, một thị trường đầy tiềm năng nhưng chưa được khai thác một cách triệt để. Đây chính là chạy đua về vốn, cơ sở hạ tầng, công nghệ, nhân lực, sản phẩm – dịch vụ, v.v… Trước sự cạnh tranh đầy khốc liệt này đòi hỏi các NHTM trong nước phải chủ động, sáng tạo trên cơ sở phân tích, dự báo tình hình để từ đó đề ra những giải pháp hiệu quả nhằm củng cố khả năng cạnh tranh, phòng ngừa các rủi ro có thể xãy ra, đồng thời
có thể phản ứng kịp thời trước những biến động của thị trường.
Một trong những hạn chế điển hình của các NHTM trong nước trong thời kỳ hội nhập hiện nay có thể nói đến đó là tình trạng “độc canh tín dụng”, hơn 70% đó là con số về tỷ trọng của lãi vay trong tổng thu nhập của một số NHTM trong nước, trong khi con số này chỉ khoảng 15% – 20% đối với các Ngân hàng nước ngoài. Điều này chứng tỏ các NHTM trong nước đã quá tập trung vào công tác tín dụng hơn các công tác khác, đặc biệt là công tác đa dạng hóa và nâng cao chất lượng của các loại hình sản phẩm – dịch vụ của ngân hàng.
Thời gian qua, một số NHTM quốc doanh như Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Công thương Việt Nam, v.v… cùng các NHTM cổ phần như Ngân hàng Ngoại thương, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín, Ngân hàng TMCP Đông Á, Ngân hàng TMCP Á Châu và một số NHTM khác đã nhìn thấy được vấn đề cấp thiết này và đã từng bước chuyển hướng sang tập trung nghiên cứu, đầu tư và phát triển các loại hình sản phẩm – dịch vụ hiện đại tuy nhiên hiệu quả đạt được lại chưa cao vì nhiều lý do khách quan lẫn chủ quan.
Vì vậy trong tương lai chúng ta cần có những giải pháp hữu hiệu hơn nữa để thúc đẩy phát triển hơn nữa các loại hình sản phẩm – dịch vụ ngân hàng, tạo nền tảng để từng bước thay đổi cơ cấu thu nhập nghiêng chủ yếu về phần thu dịch vụ phí nhằm hướng các NHTM trong nước từng bước trở thành những ngân hàng hiện đại đúng nghĩa, từ đó tạo dựng cơ sở để phục vụ khách hàng ngày một tốt hơn, đồng thời nâng cao khả năng cạnh tranh của mình trước các ngân hàng nước ngoài. Đó là lý do vì sao đề tài một số giải pháp thay đổi cơ cấu thu nhập theo hướng tăng thu từ hoạt động dịch vụ của các NHTM trong nước được đặt ra. Mặt khác, miếng bánh ngon ngày càng bị chia nhỏ và sẽ không có phần cho những ai không biết tự hoàn thiện bản thân để phù hợp với xu thế phát triển chung, và một khi sự thay đổi của nền kinh tế được tính theo từng giây thì khoảng thời gian để cho các ngân hàng nhìn lại và tìm cho mình một hướng đi đúng cũng sẽ ngày càng vơi đi, do vậy việc đề ra những giải pháp như vừa nêu càng trở nên cấp thiết hơn.
2. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) là một trong những NHTM quốc doanh có bề dày lịch sử hình thành và phát triển lâu đời. Chính vì lợi thế này đã mang lại cho BIDV nói riêng và nhóm NHTM quốc doanh nói chung một thị phần rộng lớn với một mạng lưới hoạt động phát triển dày đặc. Tuy nhiên cũng giống như các NHTM khác của Việt Nam, BIDV vẫn đi theo lối mòn là
đã quá tập trung vào phát triển công tác tín dụng và đầu tư, làm cho tỷ trọng thu từ hoạt động này chiếm tỷ trọng đa phần trong tổng thu nhập của BIDV trong khi tỷ trọng thu từ hoạt động dịch vụ, là hoạt động chủ lực của một Ngân hàng hiện đại, lại chiếm một tỷ trọng rất khiêm tốn.
Đứng trước tình hình này, vấn đề nghiên cứu của đề tài này là “Tìm ra giải pháp tăng tỷ trọng thu từ hoạt động dịch vụ trong cơ cấu thu nhập của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam nhằm xây dựng một hướng đi mới cho ngân hàng này và cả hệ thống NHTM nói chung của Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới”. Đây cũng là mong muốn của người thực hiện nhằm góp phần củng cố năng lực cạnh tranh và khả năng chịu đựng cạnh tranh của các NHTM Việt Nam trước sức ép của quá trình hội nhập quốc tế, và đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, khi BIDV đang định hướng cổ phần hóa tiến lên trở thành một Tập đoàn Tài chính – Ngân hàng lớn của Việt Nam trong tương lai.
