ThS33.008_Giá trị và vị trí tập thơ việt bắc trong hành trình thơ tố hữu
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Tố Hữu là tác gia có vị trí đặc biệt trong nền thơ ca cách mạng Việt Nam thế kỷ 20. Trong hơn nửa thế kỷ qua, thơ ông gắn liền với các giai đoạn, các mục tiêu của cuộc đấu tranh cách mạng, có sức cổ vũ to lớn với đông đảo quần chúng và thu hút sự quan tâm sâu sắc của giới phê bình, nghiên cứu văn học ở Việt Nam. Bộ tuyển tập Tố Hữu – Về tác giả và tác phẩm, do Nhà xuất bản Giáo dục in năm 2003 gồm 929 trang, thuộc loại lớn nhất, đã tuyển chọn những bài viết, những công trình nghiên cứu về giá trị tư tưởng, giá trị giáo dục và giá trị nghệ thuật trong thơ ông.
Thế nhưng sau khi chiến tranh kết thúc (1975), cho đến khi đất nước bước sang thời kỳ đổi mới dường như thơ Tố Hữu có nhạt dần đi vị trí và vai trò của mình trong nền thơ ca dân tộc. Từ tập thơ Một tiếng đờn (1992), cho đến Ta với ta (2000) trong đời sống học đường hầu như không có một luận văn nào nghiên cứu về thơ ông. Các tác phẩm trước đó trong hành trình sáng tác của ông cũng ít
được nhắc tới. Để bù đắp vào chỗ trống thiếu đó chúng tôi muốn góp một phần nhỏ bé để nhìn nhận lại giá trị của thơ Tố Hữu nói chung và tập thơ Việt Bắc nói riêng trong nền thơ ca dân tộc.
1.2.Trong hành trình thơ Tố Hữu, tập thơ Việt Bắc (1954) và tập thơ Từ ấy lúc tái bản lần thứ nhất (1959), đã tạo nên hai cuộc tranh luận sôi nổi trong giới sáng tác và phê bình. Đáng chú ý là cuộc tranh luận về tập thơ Việt Bắc diễn ra ngay sau 1954, với những ý kiến nghiêng về phủ định nhằm hạ thấp giá trị thơ Tố Hữu, trên vấn đề đánh giá giá trị hiện thực, tính giai cấp, tính đảng của tập thơ, và cũng có nhiều ý kiến khẳng định giá trị cơ bản của tập Việt Bắc theo chiều hướng ngược lại. Do vậy chúng tôi mạnh dạn nghiên cứu để định lại giá trị của tập thơ với tiêu đề: Giá trị và vị trí của tập thơ” Việt Bắc” trong hành trình thơ Tố Hữu.
1.3. Tôi được sinh ra và lớn lên ở chiếc nôi quê hương cách mạng, gắn với cảnh quan thiên nhiên, và những con người bình dị đã làm nên lịch sử. Đó là mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào; là rừng cọ, đồi chè, bến nước Bình Ca…những địa danh in đậm dấu ấn lịch sử của dân tộc ta trong chín năm kháng chiến chống thực dân Pháp. Lịch sử nơi đây đã trở thành kỷ niệm gắn bó sâu nặng với Tố Hữu, và được kết đọng lại trong các vần thơ của ông, trước hết là tập thơ Việt Bắc.
Là người con của quê hương cách mạng, và là giáo viên một trường phổ thông mang tên địa danh lịch sử Tân Trào, tôi rất yêu thích và có nhiều cảm xúc đối với thơ Tố Hữu, đặc biệt là tập thơ Việt Bắc, bởi ông đã ghi lại một cách chân thực những nét đẹp mộc mạc, giản dị của con người và cảnh quan thiên nhiên một miền sơn cước – nơi tôi sống và công tác. Vì vậy nếu đề tài được thực hiện thành công, chúng tôi hy vọng sẽ góp phần để tác phẩm Việt Bắc mãi mãi nhận được sự đón đợi và mến mộ của đông đảo bạn đọc, trong đó có người đọc là các thế hệ trẻ của quê hương tôi
