LA20.005_Đánh giá tính hiệu quả và an toàn của amikacin với chế độ liều hiện dùng trong điều trị một số loại nhiễm khuẩn
Nội dund đề tài: “Đánh giá tính hiệu quả và an toàn của amikacin với chế độ liều hiện dùng trong điều trị một số loại nhiễm khuẩn”
Aminoglycosid là nhóm kháng sinh được sử dụng trong các trường hợp nhiễm
khuẩn hoặc nghi ngờ nhiễm khuẩn Gram (-) nặng. Đây là nhóm kháng sinh có đặc tính
diệt khuẩn phụ thuộc nồng độ và nồng độ thuốc liên quan chặt chẽ với hiệu quả và tính
an toàn. Cho đến nay, y văn đã công nhận có thể sử dụng một số tiêu chí để đánh giá
tính hiệu quả và tính an toàn của nhóm kháng sinh này như: nồng độ đỉnh Cpeak cần
phải đạt sao cho tỷ lệ Cpeak/ MIC cần ≥ 8, đặc biệt với một số vi khuẩn Gr(-); nồng
độ đáy Ctrough cần thấp dưới ngưỡng quy định để đảm bảo tính an toàn cho bệnh
nhân.
Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy liều lượng của aminoglycosid (tính theo cân
nặng của bệnh nhân) cần phải tăng lên để đảm bảo hiệu quả diệt khuẩn, đặc biệt là đối
với các bệnh nhân nhiễm trùng nặng. Các nghiên cứu cũng chứng minh tính ưu việt
của chế độ liều một lần/ngày (once daily dosing – ODD) vì ODD giúp nâng cao hiệu
quả và giảm thiểu tác dụng không mong muốn của thuốc. Trong thực tế, tại nhiều nước
phát triển như Mỹ, Pháp, Úc…, các kháng sinh nhóm aminoglycosid đã được chuyển
sang dùng theo chế độ liều ODD, đồng thời giám sát nồng độ thuốc trong huyết thanh
được coi là xét nghiệm thường qui khi sử dụng các kháng sinh nhóm này.
Tại Việt Nam, chế độ liều của aminoglycosid hiện dùng không thống nhất giữa
các bệnh viện, một số bác sĩ đã chuyển sang kê đơn theo chế độ liều ODD, số khác vẫn
duy trì chế độ liều kinh điển 2-3 lần/ngày. Thêm vào đó thói quen sử dụng liều theo
ống khiến cho liều tính theo mg/kg cân nặng của bệnh nhân dao động rất nhiều. Các
hướng dẫn kê đơn hiện nay qui định không thống nhất về chế độ liều của các
aminoglycosid cũng gây khó khăn cho bác sỹ trong kê đơn nhóm thuốc này.
Hiện tại chưa có một nghiên cứu nào được tiến hành với qui mô lớn đa trung
tâm nhằm khảo sát thực trạng sử dụng aminoglycosid thông qua giám sát nồng độ
thuốc trong huyết thanh, có so sánh với MIC của kháng sinh với vi khuẩn để đưa ra
một chế độ liều phù hợp trong điều trị tại Việt Nam.
Khảo sát sử dụng thuốc tại nhiều bệnh viện cho thấy amikacin là kháng sinh sử
dụng khá phổ biến và có xu hướng ngày càng gia tăng. Xuất phát từ thực tế trên, đề tài
“Đánh giá tính hiệu quả và an toàn của amikacin với chế độ liều hiện dùng trong
điều trị một số loại nhiễm khuẩn” được thực hiện với các mục tiêu nghiên cứu:
1. Khảo sát tình hình sử dụng của amikacin trong điều trị tại một số bệnh viện.
2. Đánh giá tính hiệu quả và an toàn của việc sử dụng amikacin trên cơ sở phân
tích các chỉ số dược động học/dược lực học (Cpeak, Cpeak/MIC, Ctrough) của kháng
sinh amikacin.
Từ đó góp phần đề xuất ý kiến nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng kháng sinh này
ở Việt Nam